دهملا در یک نگاه
مردم پرتلاش و سخت کوش روستا در دوران گذشته به منظور حداکثر استفاده از امکانات موجود نهری در فاصله 30 کیلومتری زمین های زراعتی در بستر رودخانه زهره با بیل و کلنگ تنها ابزار و وسایل کارآمد روز با تحمل همه مشکلات و کمبودهای حفاری و با تغییر مسیر بخشی از آب رودخانه و هدایت بر روی زمین های کشاورزی و احیای هکتارها زمین و برداشت محصولاتی چون گندم ، برنج ، باقلا ، عدس ، هندوانه و خربزه به زندگی در روستا حیات تازه ای را نوید بخشیدند به طوری که روستاییان به موازات کشاورزی به دامداری و دام پروری و پرورش طیور همت گماشتند و این مجموعه تلاش ها و فعالیت ها امید به آتیه نیکو را قوت بخشید وعاملی گردید تا صاحبان حرفه و فن زمان خویش این روستا را محل مناسبی برای دائر کردن کارگاه های جاجیم بافی ، زرگری ، صباغی ، نمد بافی ، نجاری ، گیوه دوزی و عبا بافی تشخیص دهند. و با مهاجرت از زادگاه خود و سکونت دائم در روستای دهملا علاوه بر رفع مایحتاج محل کلیه ی آبادی های همجوار را زیر پوشش خدمات خود قرار داده و به دادوستد و رفت و آمد مردم کمک موثری بنمایند. مردم روستای دهملا نه تنها به تلاش معاش می پرداختند بلکه به داشتن فرهنگ عاشورایی در تمام مناسبت های مذهبی با دعوت از روحانیون و وعاظ محترم و برپایی مجالس در مساجد و حسینیه های روستا به پرورش روح معنوی خود پرداخته به برکات همین مجالس و انس با قرآن مجید فرزندانی متدین وبا اخلاص در دامان خود پرورش داده که در سطح منطقه به محبین اهل بیت علیه السلام مشهور بوده و در جبهه های حق علیه باطل اینچنین ارادتمندانه شهدایی را تقدیم نموده اند. و آنهایی که در بین آنها لباس مقدس روحانیت را به تن دارند در راه تحقق آرمان های الهی کوشیده اند.
لازم به توضیح است که فارغ التحصیلان از دانشگا های دولتی ، آزاد اسلامی و خارج از کشور این روستا با داشتن مدارک علمی در رشته های مختلف در قسمت های گوناگون از جمله پست های کلیدی انجام وظیفه می نمایند. البته آمار بالای تحصیل کرده های روستا دور از انتظار نیست. زیرا در عصری که نه تنها روستاها بلکه بعضی از شهرها تعداد باسوادان انگشت شماری داشتند ؛ سه مکتب خانه توسط مرحومان ملا محمد صادق ، ملا محمد کاظم و ملا باقربان همزمان در روستای دهملا به تعلیم قرآن و کتاب های روز می پرداختند. مردم جویای علم و آشنا به ارزش آموختن هرگز نگذاشتند چراغ پر فروغ دانش و تعلیم و تربیت در بین آنان خاموش شود و با دائر کردن مکتب خانه مرحوم تجلی و متعاقبا تاسیس مدرسه عجری همچنان با ادامه تحصیل فرزندان روستا لحظه ای درنگ جایز ندانستند.
روستای دهملا با داشتن آب فراوان زمین های کشاورزی بدون موانع طبیعی و نیروی انسانی جوان و با استعداد به حد کافی و همجواری با شهرهای صنعتی برای رشد و توسعه از توانمندی و پتانسیل بالایی برخوردار است و در صورت توجه به ظرفیت های ناشناخته ، این روستا می تواند مرکز فعالیت های کشاوری ، دام داری و تولید گردد. با تاسف درمورد تصمیماتی که اخیرا در مورد روستلای بخش هندیجان گرفته شد ؛ این روستا مورد بی مهری قرار گرفت و با داشتن زمینه و شرایط مناسب پیشرفت همچنان به فراموشی سپده شد و مردم روستای دهملا با تداعی دوران پررونق گذشته چشم به سوی آینده ای دارند که خود باید برای خود آنرا درخشان کنند
این مطلب را جناب سید اسحاق حسینی از اهالی روستا نوشته اند با تشکر از ایشان