دهملا روستایی کهن

ابودلف در سال 341 هجری قمری به منطقی از ایران سفر داشته و سفرنامه او یکی از قدیمی ترین کتب تاریخ جغرافیایی می باشد که دکتر ولادیمیر مینورسکی تعلیقات و تحقیقاتی به آن اضافه نمود.و اصل کتاب آن در کتابخانه آستان قدس مشهد است .نقشه ای که می بینید متعلق به خوزستان در صفحه آخر آن چاپ شده که اسم دهملا با نام انگلیسی Dehi Mulla آورده شده که با رنگ سبز روی آن مشخص کرده ایم .

در این نقشه که مربوط به سال ۱۳۳۸ شمسی می باشد نامی از شهرهای کنونی امیدیه یا ماهشهر وجود ندارد .فلاحیه منظور اطراف شهرک جراحی امروز و دورق منظور شادگان امروزیست.نام ارجان هم در کنار بهبهان دیده می شود

در این کتاب ابودلف از ده ای به نام هندیجان نام می برد که آثار و بنای تاریخی عجیبی مربوط به دوران عاد در آن موجود است منظور از این ده همان دهملای کنونیست

باید توجه داشت که این منطقه چقدر قدمت داشته که نویسنده ۱۰۷۸ سال پبش به اثار تاریخی در ان اشاره می کند که به گمان او آن آثار مانند آثار مصر باستان است .

اما این نویسنده هیچگاه از شهر ریشهر اسمی به میان نیاورده است.بلکه سفر خود را از رامهرمز به دورق و از آنجا از دهملا به سمت آسک و سپس احتمالاً از ایران خارج شده.

مرحوم مینوسکی اضافه می کند : ده ملا واقع در کنار رود هندیان نقطه مهمی است که کم و بیش میان راه بهبهان و دورق واقع است و چندین جاده از آن می گذرد.